İngilizce ephemera kelimesinin sözlükteki karşılığına baktığınızda şunları görüyorsunuz: Kısa ömürlü şey, eski olan her şey, ıvır zıvır… Bunları bir araya getirdiğinizde efemeranın ne olduğu büyük ölçüde meydana çıkıyor. Birinci özelliği kısa ömürlülük, ikinci özelliği eski olması ve önemsiz kabul edilmesi….

“Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır…” diye başlayan türküyü hatırlarsınız. Bizim memlekette okuma yazma serüveni tam da böyle “of” çektirir cinstendir. Sözlüğü ayrı derttir, imlası ayrı… Mesela seksenlerin ortalarında ilkokula gidenlere şöyle bir şey öğretilirdi: İki farklı kelime bir araya gelip…

Türkiye’de okuma yazma, düşünme işinin kendine göre zorlukları malumdur. Bunlardan biri de Beşir Fuad’ın dediği gibi söylersek (tabi o başka bir bağlamda söylüyordu), hayal sermayesi ile hakikati aramaya çıkmaktır. Beşir Fuad, bu dediği şeyin bir gün kendisiyle ilgili söz konusu…

Günümüz sosyal bilimlerinde bir kavrama odaklanıp onun üzerinden analiz yapmak eğilimi epey yaygın.  Bilimsel gündem de hangi kavramın “moda olduğuna” göre değişkenlik gösteriyor. Bu dediğimizi şöyle somutlaştıralım. Şimdilerin en moda kavramı demokrasi. Buna feminizm, azınlık hakları vb. ilave edilebilir. Ancak…

Stefan Zweig, Dünün Dünyası isimli kitabında radyonun gevezelikleriyle bizi oyalamadığı zamanlardan özlemle söz eder. Çünkü bu zamanlarda insanlar radyo başına tünemek yerine birbirleriyle sohbet ederlerdi. Sohbet veya daha geniş bir ifadeyle insani etkileşim, en iyi öğrenme yollarından biridir. Radyo, nazarı…

Radyoda Müzeyyen Senar’ın buğulu sesi: “Yine bu yıl Ada sensiz içime hiç sinmedi…” Melankolinin böyle ince biçimde ifadesine ne demeli? Bu, hakikaten saz ile sözün bir olup insanın içindeki bir yerlere hücum etmesi. Belki de Tanpınar’ın şiirinde ifade ettiği cinsten bir tecrübe:…

Mecnun ile bahsetmeye gitti ukalâmız Var ânâ kıyas eyle, ne söyler budalamız! Keçeçizade İzzet Molla Türkiye’nin düşünsel iklimini görmek bakımından Niyazi Berkes ile Cemil Meriç’e bakmak hayli öğretici olabilir. Elif Türkislamoğlu, “Türkiye’nin Batılılaşma Tarihine İki Farklı Bakış Niyazi Berkes Cemil…

Kırşehirli halk ozanı Şemsi Yastıman’ın “Uzaylılar Hoşgeldiniz” isimli hoş bir şiiri vardır. Bir dörtlüğü şöyledir: “Belediye var mı sizde/Hamdolsun bu yoktur bizde/Elektrik su krizde/Uzaylılar hoş geldiniz.” İşte etik, bizim memlekette bu cinsten bir şeydir. Yani “Etik var mı sizde/Hamdolsun yoktur…

Hepimizin hocası Ahmet Mithat Efendi, Felatun Bey ile Rakım Efendi kitabında, romanın nısfını (yarısını) Felatun Bey’e ayırdığını söyler. Fakat roman okununca bunun böyle olmadığı anlaşılır. Romanda daha çok Rakım Efendi’den söz edilir. Felatun’un göründüğü sahnelerde de yazar, onu zor durumda…

İsmail Karmaskalı ile Amsterdam’da bir kafede oturmuş sohbet ediyorduk. Kahvelerimiz yeni gelmişti, birer yudum aldık ki Karmaskalı başladı: “Yahu üstadım, bak mesela bu kahve, bunu Avrupa içlerine kadar taşımışız. Adamlar şimdi elli çeşidini yapıyorlar bunun. Şimdi düşünceyi de bu kahveyi…